Gıda Zehirlenmesi Nedir? Besinlerimiz Nasıl Saklamalıyız?
Gıda Zehirlenmesi Nedir? Besinlerimiz Nasıl Saklamalıyız | Besinler gerek pişirilmeden önce gerekse pişirildikten sonra uygun şartlarda muhafaza edilmelidir. Aksi taktirde bozularak besin değerlerini kaybederler. Bunun yanında zararlı mikroorganizmaların hücumuna uğrayarak yenildiklerinde insanlar için toksik zehirlenmelere sebep olacak değişikliklere uğrayabilirler.
Gıda Zehirlenmesi Nedir? Besinlerimiz Nasıl Saklamalıyız?
Oda sıcaklığı besinlerde oluşacak mikroorganizmalar için en uygun ortamdır. “Mitotoksin”ler küflerin oluşturduğu zehirli maddelerdir. Bu grupta yer alan en tehlikeli çeşit “alfatoksin”ler olup, kırmızı biber ve diğer baharat grubu, fındık, fıstık gibi sert kabuklu meyveler grubu, incir, üzüm gibi kuru meyve grubu. Ve ayrıca susam, mısır gibi tahıllar ve yağlı tohum gruplarında, kahve çekirdeği ve unlu mamullerde bulunabilmektedir.
Ortamdaki yüksek ısı ve nem mitotoksin oluşumuna sebep olduğundan ürünleri 20 C derecenin altında ve rutubetsiz yerlerde saklanmalarına özen göstermelidir. Ayrıca küflenmiş besin maddelerini hiçbir şekilde tüketmemelisiniz.
Gıda Zehirlenmesi!
Besin kaynaklı hastalıkların çoğunluğunun sebebi bakterilerdir. Örneğin Amerika’da 1983-1987 yılları arasındaki salgınların %66.0’sı ve diğer besin kaynaklı hastalıkların %90.0’ı bakteriyel
nedenlidir.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre” Salmonella” olgularında 1980’den sonra artış görülmeye başlanmıştır. Bunun en önemli nedeni olarak da kümes hayvani eti ve yumurta tüketiminin artması öne sürülmektedir.
Gıdalarımız ve sularımız genellikle güvenli sayılabilir ancak yediğimiz yiyecek ve içtiğimiz suyun içerebileceği bakteriler veya başka organizmalar ile çeşitli toksik kimyasallar ihtiva edebilir. Ayrıca böcek öldürücülerin yol açtığı muhtemel kirlenmeler sonucu hasta olabiliriz.
Zehirlenmeye sebep olan bakteriler!
Gıda zehirlenmesi, enfekte olmuş gıdaların yenmesiyle ortaya çıkan bir sindirim sistemi enfeksiyonudur. En yaygın görülen şikayetler, iştah kaybı, mide bulantısı, kusma, ishal ve mide ağrısıdır. Çoğu insanda, gıda zehirlenmesi etkileri rahatsızlıktan birkaç saat sonra geçer.
Staphylococcus Aureus: Gıda zehirlenmesine yol açan bu bakteri grubunun yarattığı enfeksiyonlar çok sayıda insanda ortaya çıkabilir. Bazen bu enfeksiyonlar bir gıda hazırlayıcısının elindeki açık bir yaradan kaynaklanabilir. Mayonezli ya da kremalı yiyecekler, bakterilerin gelişmesi için özellikle uygun ortamlar oluşturmaktadır. Yemekten 3 ila 6 saat sonra, yaklaşık 12 saat süren mide bulantısı, kusma ve ishal baslar
Clostridium Perfringens: Bulaşıcı ishale yol açan bu bakteri türü, pişirilmiş etin 12 ile 24 saatlik bir sürede yavaş yavaş oda sıcaklığına gelmesine izin verilmesinden kaynaklanabilir. Karın ağrısı ve ishal şikayetleri, enfekte olmuş etin yenmesinden 6 ila 12 saat sonra başlar ve yaklaşık 24 saat sürer.
Salmonella:
Yaygın ve ölümcül olabilecek gıda zehirlenmelerinin sebebi olabilen Salmonella bakterileri esas olarak kümes hayvanlarında, yumurtalarda ve ette bulunurlar. Bunun yanında şikayetler genellikle enfekte olmuş yiyeceklerin yenmesinden sonra 12 – 48 saat içinde ortaya çıkar. Ateşli mide barsak rahatsızlıkları şeklinde ortaya çıkabilir. Küçük çocuklar ve yaşlı insanlar bu enfeksiyonda özellikle risk altındadırlar.
Botulizm: Oldukça tehlikeli bir gıda zehirlenmesidir. Botulizm havası alınmış konserve ürünlerinin organizmayı öldürmek için yeterince yüksek ısıda işlenmediĞi durumlarda ortaya çıkabilir. Konserve bir yiyeceĞi açarken, kabın şişmiş olup olmadığına dikkat edin. Eğer şişkinse yiyeceği tüketmeyin ve hemen çöpe atın!
Botulizm öldürücü olabilir. Yol açtığı şikayetler arasında, mide bulantısı, kusma, kramplar, baş ağrısı ve çift görmeye ek olarak kas zayıflığı bulunur.
Yolculuk İshali
Başka bir yaygın bakteriyel gıda tehlikesi yolculuk ishalidir. E koli basili olarak ta bilinen bağırsak bakterisi “Escherichiakoli”nin ve türlerinin yenilmesinden kaynaklanır. Ayrıca birkaç gün süren ağır bir ishale yol açabilirler.
Gelişmekte olan ülkelere seyahat ederken, işlemden geçirilmemiş su, buz, salatalar, soyulmamış çiğ meyve ve sebzeler ve pişirilmemiş süt ürünlerinden kaçınmalısınız.
E koli, kıyma gibi, elle işlemden geçirilen ve sonra iyice pişirilmeden yenilen etten de geçebilir. Yani iyi pişmemiş etleri yemek ten kaçınmalısınız.
Hepatit A:
Kanalizasyonun karıştığı sulardan toplanan ciğ deniz kabuklularının yenmesi sonucunda ortaya çıkabilir. En akıllıcası deniz kabukluların pişirilmiş olarak yemektir.
Taze olmayan bazı tür balıkların yenmesi örneğin; bayatlamış ton balığı, uskumru, torik ya da lüfer gibi balıkların yenmesi. Karın çevresinde isilik ve ağrı ve sindirim sistemi rahatsızlığına yol açabilir. Ayrıca şikayetler bir gün kadar sürebilir.
Çiğ balıktan yapılan popüler bir Japon yemeği olan Suşi, mide bulantısı ve kusmaya ek olarak karın ağrısıyla ortaya çıkan bir sindirim sistemi rahatsızlığının sorumlusu olabilir. Yani burada neden bir bakteri değildir. Birçok balık türünün beslendiği küçük kabukluları istila eden bir parazit kurdu olan “anisakJasis” tir.