Alfabe Nedir? Yeni Alfabe Neden Yasaklandı?
Alfabe Nedir? Yeni Alfabe Neden Yasaklandı | Alfabe, konuşulan belirli dillerin fonemlerini temsil eden standartlaştırılmış bir temel yazılı semboller veya grafemeler kümesidir (harfolarak adlandırılır). Tüm yazı sistemleri dili bu şekilde temsil edilmez. Bir stillabary içinde, her karakter bir heceyi temsil eder. Örneğin logografik sistemler sözcükleri ve diğer anlamsal birimleri temsil etmek için karakterler kullanılmaktadır.
İlk tam fonemik komut dosyası, Proto-Canaanite’dir ayrıca Fenike alfabesi olarak bilinir. Bazıları tarafından ilk alfabe olarak kabul edilir. Ayrıca Arapça, Kiril, Yunanca, İbranice, Latinceve muhtemelen Brahmic dahil olmak üzere çoğu modern alfabenin atasıdır. Sina Yarımadası’ndaki Semitik konuşan işçiler ve köleler tarafından (Proto-Sinaitik senaryo olarak), sesleri tanımlamak için Mısır çevrelerinde yaygın olarak görülen hiyeroglirde kullanılmıştır.
Alfabe Nedir? Yeni Alfabe Neden Yasaklandı?
Anlamsal değerlerin aksine, kendine has diller de vardır. Ancak Peter T. Daniels bir abugida veya alfasillabary ayırt eder. Aksanların sesli harfleri temsil etmek için değiştirdiği ünsüz temel harfleri temsil eden bir grafeme kümesi (Devanagari ve diğer Güney Asya komut dosyalarında olduğu gibi). Harflerin ağırlıklı olarak veya yalnızca ünsüzleri temsil ettiği bir abjad (orijinal Fenike, İbranice veya Arapça’da olduğu gibi) ve hem sesli harfleri hem de ünsüzleri temsil eden bir dizi grafeme olan bir “alfabe” gibi. Kelimenin bu dar anlamında ilk gerçek alfabe önceki Fenike alfabesi temelinde geliştirilen Yunan alfabesiydi.
Günümüzde kullanılan düzinelerce alfabeden en popüler olanı Latin alfabesidir. Yunancadan türetilmiştir ve birçok dilin aksan işaretleri kullanılarak oluşturulan harfleri ekleyerek değiştirdiği Latin alfabesidir. Çoğu alfabe çizgilerden (doğrusal yazı)oluşan harflere sahip olsa da, Braille alfabelerinde kullanılan alfabeler gibi istisnalar da vardır. Khmer alfabesi (Kamboçyalılar için) 74 harfle en uzundur.
Yeni Alfabenin Yasaklanması,
Ahmet Cevdet Paşa, Osmanlı‘da kullamılan Arap alfabesinin reforma tabi tutulması fikrini ilk öne atan kişidir.
Ahmet Cevdet Paşa’nın bu fikri bir dönem tartışmaya dönüşmüş Tanzimattan Cumhuriyet’e kadar geçen dönem içerisinde tartışmalar devam etmiştir.
Macid Paşa, Ermeni alfabesi kullanılmasını isterken, Dr. Ismail Şükrü Bey yeni, modern bir alfabe oluşturulması isteğindeydi. Uygur veya Orhun alfabesinin kullanılmasını isteyenler dahi vardı.
Alfabe Nedir? Yeni arayışlar,
Fakat bu fikirler kabul görmedi. Falih Rifkı, Hamdullah Suphi, Yakup Kadri, Mahmut Esat Bozkurt, Şükrü Saraçoğlu, Ahmed Cevad Emre gibi isimler ise Latin harflerinin kabul edilmesi düşüncesindeydiler.
“1862 yılında dönemin aydınlarının bir araya geldiği Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye’de Münif Paşa bir konuşma
yapar. Bu konuşmada, Arap harflerinin Türkçe’nin grameri için yetersiz olduğunu, yeni işaretler kullanmayı ya da Arap harflerini birbirinden ayrı yazmaya gereksinim olduğunu ileri sürer.
Alfabe Nedir? Yeni Alfabenin Sakıncası;
Harflerin, ayrı yazılması anlamına gelen “huruf-ı munfasıla” Milaslı Dr.Ismail Hakkı Bey’in öncülüğünü yaptığı Islah-ı Huruf Cemiyeti tarafından benimsenir.
Aydınlar iş başında,
Ardından 1912 senesinde Teceddüt Gazetesi’ni çıkarıp , durum ilân edilir. Yeni yazı çıkarılıp ilân edilse bile Huruf-l Munfasıla düşüncesi pek fazla ilgi görmez. Ancak Meşrutiyet’ten sonra Enver Paşa bu fikri sahiplenir ve üzerinde yaptığı küçük bir değişiklikle kabul eder.
Değişik isimlerle adlandırılan ve bir süre ordu içinde kullanılan bu yeni alfabenin ömrü fazla sürmez. Yapılan itirazlar ve ülkenin sıkıntılı durumundan dolayı I.Dünya Savaşı yıllarında kullanımı yasaklanır ve kaldırılır.