Şehzadeler ve Osmanlı Yasakları! Onların nasıl bir bollukta aç kaldığıdır…
Şehzadeler ve Osmanlı Yasakları | Şehzadelere Uygulanan Yasaklar. Şehzâde; Müslüman Türklerde hükümdarın erkek çocuklarına verilen bir unvandır. Osmanlı’da şehzâdenin haricinde hükümdarların erkek evlatlarına Sultan, Çelebi, Emir gibi unvanlar da verilmiştir.
Osmanlı Devleti’nin kuruluş yılları ve yükseliş dönemlerinde şehzâdeler belirli bir yaşa gelince (genellikle 15-16 yaşlarında) lalaları ile birlikte sancağa gönderilerek devlet işlerini yakından ve uygulayarak öğrenmesi sağlanırdı.
Bu uygulama dönemindeki bütün şehzadeler için geçerli idi. Fakat Şehzade Bayazid”in babası Kanuni’ye isyan edip ayaklanması ve kardeşi Selim’le savaşmasından sonra sancağa sadece “veliaht şehzade” gönderilmeye
başlandı.
Taht kavgası,
Kuruluş döneminden Sultan Ahmed dönemine kadar taht babadan oğula geçmiş, Sultan Ahmed ile birlikte “Ekber ve Ersed”kanunu getirilince kardeşlerin de tahta çıkma yolu açılmıştır.
Ve sancağa çıkma geleneği bu şekilde son bulmuştur. Şehzadeler sancaktayken hem iyi bir eğitim alma şansı yakalıyor hem de şehir idare ederek ülke idare etmek için tecrübe kazanıyordu.
Şehzadeler ve Uygulanan Yasaklar,
Bundan dolayıdır ki; ilk dönem şehzâdeleri ülke idare ederken oldukça başarılı olmuşlardır. Ancak Topkapı Sarayı’nda “kafes usulü” ile yetişen şehzâdeler onlar kadar şanslı olamamışlardır.
“Kafes usulü” denen sistem bizzat padişah tarafından denetim altında tutulurdu. Sakal, padişahlığın sembolü olarak görüldüğünden ancak tahta çıkan şehzàde “irsâl-i lihye” adı verilen bir törenle sakal bırakırdı.
Ayrıca, iyi bir eğitim almaları sağlanmakta iken onlara ayrılan daireden dışarı çıkmamaları da başlıca yasaklardandı.
Çocuk yapmak yasak!
Sultan II. Süleyman 40 yıl, Sultan III. Osman 51 yıl, Sultan Mustafa 27 yıl, Sultan I. Abdüllhamid 43 yıl, Sultan Abdülaziz 2 yıl, Sultan V. Murad 6 yıl, Sultan Mehmed Reşad 46 yıl boyunca Osmanlı Padişahları içerisinde en uzun süre sarayda kafes hayatı yaşayarak taht bekleyen padişahlardır.
Bu şekilde kafeste yetişen padişahların tabii olarak akli muvazenelerinde bozukluklar yaşanması kaçınılmazdı. Son dönemde yetişen birçok padişah kafes usulü ile yetiştirildi. Bu yüzden sağlıklı karar veremedikleri ve imparatorluğun gerilemesine sebebiyet verdikleri aşikârdır.
Şehzadeler “Kafes usulü ” yaşam tarzlarında sarayda bir dairede yaşarlardı. Ve ayrıca asla oradan dışarı çıkamazlardı. Evlenmeleri ve eşleri ile birlikte olmaları serbestti. Ancak çocuk sahihi olmaları yasaklanmıştı.