Sakarin Nedir? Osmanlıda Neden Yasaklandı? Ne biliyorlardı?
Sakarin nedir? Osmanlıda Neden Yasaklandı | Sakarin piyasadaki en eski yapay tatlandırıcılardan biridir. Aslında, 100 yılı aşkın bir süredir yiyecek ve içecekleri tatlandırmak için kullanılmaktadır. Ancak 60’lara ve 70’lere kadar şeker alternatifi olarak pek popüler olmadı.
Bazıları şekeri sakarin ile değiştirmenin kilo vermeye, diyabete ve diş sağlığına fayda sağladığını söylüyorlar. Diğerleri ise bu da dahil olmak üzere tüm yapay tatlandırıcıların güvenliği konusunda şüpheciler. Burada sakarin tarihini ve sağlığınız için iyi veya kötü olup olmadığı konusunu inceliyoruz.
Sakarin nedir?
Bu besleyici olmayan, yapay bir tatlandırıcıdır. O-toluen sülfonamid veya ftalik anhidrit kimyasalları oksitlenerek laboratuvarda yapılır. Beyaz, kristal toz gibi görünür. Genellikle kalori veya karbonhidrat içermediği için şeker yerine kullanılır. İnsan vücudu bu maddeyi parçalayabilir. Bu yüzden vücuda etki etmez.
Normal şekerden yaklaşık 300-400 kat daha tatlıdır. Bu nedenle tatlı bir tat almak için sadece az miktara ihtiyacınız vardır.
Ancak kullandıktan sonra hoş olmayan acı bir tat bırakabilir. Bu nedenle sakarin genellikle diğer düşük veya sıfır kalorili tatlandırıcılarla karıştırılmaktadır.
Gazlı içeceklerde Tatlandırıcılar!
Örneğin, bu madde bazen gazlı diyet içeceklerde yaygın olarak bulunan başka bir düşük kalorili tatlandırıcı olan aspartam ile birleştirilir. Gıda üreticileri genellikle sakarin kullanırlar çünkü oldukça kararlıdır ve raf ömrü uzundur. Yıllarca depolanınca bile tüketmek güvenlidir.
Gazlı diyet içeceklere ek olarak, düşük kalorili şekerleri, reçelleri, jöleleri ve kurabiyeleri tatlandırmak için kullanılır. Ayrıca birçok ilaçta da kullanılmaktadır
Sakarin, tahıl veya meyve gibi yiyeceklerin üzerine serpmek için sofra şekerine benzer şekilde kullanılabilir. Ayrıca kahve pişirirken şeker yerine de kullanılabilir.
Osmanlıda Tatlandırıcı Yasağı?
Şimdilerde kanserojen olup olmadığı tartışılan fakat bir türlü ispatlanamayan sakarinin kullanımı Osmanlı’da ya-
saktı. Peki sakarin yasağı neden vardı?
Temel maddesi benzoik sülfinit olan sakarin, sakkarozdan daha tatlı olup izne bağlı olarak içki, şekerleme, ilaç ve diş macunu gibi ürünlerde tat vermek için kullanılır. Raf ömrü gıda maddelerinde 6 ay gibi kısa, ilaçlarda ise 2 yıl kadardır.
İlk kez, 1879 yılında Constantin Fahlberg adlı bir eczacı tarafından üretilen bu madde. O Johns Hopkins Üniversitesi ikinci başkanı Ira Remsen ile birlikte maden kömürü katranı üzerinde yapılan denemeler sırasında yanlışlıkla bulunmuştur.
Sakarin Yasağı,
Birinci dünya savaşı yıllarında şeker yokluğu sebebiyle kullanımına başlanmıştır. Fakat hiçbir vitamin içermeyen bu maddenin kullanımı 1905 yılında, Osmanlı Hükümeti tarafından sağlığa zararlı olabileceği gerekçesi ile yasaklanmıştır.
İçeceklerde veya yiyeceklerde kullanılması yasaklanan maddenin eczacılar ve tıp tabipleri tarafından kullanımı serbest bırakılmıştır. 1905 yılında yürürlüğe konulan yasak, 1920 yılında kaldırılmıştır. Bu tatlı maddenin kullanımında sıhhi bir mahzur olmadığına dair yayımlanan raporun ardından serbest bırakılmıştır.