Enflasyon nedir? Osmanlıda fahiş fiyatlar nasıl yasaklandı?

Enflasyon nedir? Osmanlıda fahiş fiyatlar nasıl yasaklandı | Ekonomide enflasyon veya fiyat enflasyonu bir ekonominin fiyat seviyesinde bir süre içinde meydana gelen genel bir artıştır.  Genel fiyat seviyesi yükseldiğinde, her bir para birimi daha az mal ve hizmet satın alabilir. Sonuç olarak enflasyon, para birimi başına alım gücünde bir azalmayı yansıtır. Yani ekonomi içindeki değişim ve hesap birimlerinde reel değer kaybıdır.  Enflasyonun tersi deflasyon, mal ve hizmetlerin genel fiyat seviyesinde sürekli bir düşüştür. Enflasyonun ortak ölçüsü, genel fiyat endeksindeki yıllık yüzde değişim olan enflasyon oranıdır. Bu durumda genellikle tüketici fiyat endeksi, zaman içinde düşer. 

Çok yüksek enflasyon ve hiperenflasyon, ekonomistlerin para arzındaki sürekli aşırı büyümeden kaynaklandığına inandığı zararlı olaylardır.  Enflasyonun düşük ila ılımlı oranlarını belirleyen faktörlere ilişkin görüşler daha çeşitlidir. Düşük veya ılımlı enflasyon, mal ve hizmetlere yönelik gerçek talepteki dalgalanmalara veya kıtlıklar sırasında olduğu gibi mevcut tedariklerdeki değişikliklere bağlanabilir.  Bununla birlikte, ortak görüş, uzun süredir devam eden bir enflasyon döneminin, ekonomik büyüme hızından daha hızlı büyüyen para arzından kaynaklandığı yönündedir.

Enflasyon nedir? İyi mi kötü mü?

Enflasyon ekonomileri olumlu ve olumsuz yönde etkilemektedir. Enflasyonun olumsuz etkileri arasında para tutma, fırsat maliyetindeki artış, yatırım ve tasarrufları caydırabilecek gelecekteki enflasyona ilişkin belirsizlikler sayılabilir. Ayrıca enflasyonun yeterince hızlı olması durumunda, tüketicilerin gelecekte fiyatların artacağı beklentisiyle, istifçi kara borsacılık başlamasıyla mal sıkıntısı yaşanması. Olumlu etkileri arasında nominal ücret sertliği nedeniyle işsizliğin azaltılması… Merkez bankasının para politikası yürütmede daha fazla özgürlüğe izin vermesi… Para istifçiliği yerine kredileri ve yatırımı teşvik etmesi ayrıca deflasyonla ilgili verimsizliklerden kaçınılması yer almaktadır.

Bugün, çoğu ekonomist düşük ve istikrarlı bir enflasyon oranından yanadır.  Düşük (sıfır veya negatifin aksine) enflasyon, işgücü piyasasının bir gerilemede daha hızlı uyum sağlayarak ekonomik durgunlukların şiddetini azaltır ve likidite tuzağının ekonomik istikrarı engellemesi riskini azaltır. Enflasyon oranını düşük ve istikrarlı tutma görevi genellikle parasal makamlara verilir. Genel olarak bu, para otoritelerinin faiz oranlarının belirlemesi yoluyla ve ayrıca açık piyasa operasyonları yoluyla yapılır. Bunun yanında bankacılık rezervi gereksinimlerinin belirlenmesi yoluyla para politikasını kontrol eden merkez bankaları tarafından düzenlenir.

Osmanlıda fahiş fiyatlar nasıl yasaklandı?

Yiyeceklerde fahiş fiyat yasağı! Osmanlı, halkını koruyup gözeten, mağdur olmalarına engellemeye çalışan bir devletti. Devlet tarafından halkını mağduriyetini engellemek için görevlendirilmiş muhtesip memurlar bulunurdu.

Yiyeceklerde fahiş fiyat yasağı;

Muhtesip’in kelime anlamı şudur. İslam şehirlerinde çarşı ve pazar esnafını din kurallarına göre denetleyen görevli, belediye memuru anlamına gelir.

Muhtesip memurlar çarşı, pazar denetlemesini yapar. Kadının da izni ile narh (fiyat) belirler ve esnafın belirlenen fiyata uymasını sağlardı. Fiyatların belirlenmesinde çoğu zaman padişahın da etkisi olurdu. Osmanlı Arşivleri’nde ki yüzlerce belge bunlara örmek teşkil etmektedir.