Tehlikeli Maddeler Kimya Sözlüğü

Tehlikeli Maddeler Kimya Sözlüğü | Sağlığımızı, çevremizi belki de ruhumuzu ve psikolojimizi etkileyip zarar verebilecek kimyasalları sizin için toparladık! Yani A’dan X’e kadar bulabildiğimiz bütün tehlikeli maddeler sözlük tarzında dizilmiştir. İlminizi, bilginizi ve ilginizi arttırmak umuduyla. Çünkü BilgiSevenler bilgiye ulaşmanın kısa yoludur!

Tehlikeli Maddeler Kimya Sözlüğü:

1, 1, 1-trichloroethane: Cildi orta derecede, gözü ise ciddi derecede tahriş eder. Kalbi hassaslaştırabilir, kalbin işlevinin tamamen durmasına (cardiac arrest) yol açabilir. Kanserojen olmadığını söylemek için veriler yetersizdir. Nörotoksik açıdan ciddi olarak etkiler. Bazı metal cilalarda, leke çıkarıcı, ev pestisitleri ve çeşitli tüketici ürünlerinde kullanılmaktadır.

1,2-dichlorethane: Solvent üretiminde, benzin katkısı olarak, tekstil temizliğinde, üzüm tütsülemekte, sabun üretiminde kullanılır. Kanserojen ve mutagen olabilir.

2, 4-dichloropphenoxyacetic acid (2,4-D): Buğday, mısır, darı, arpa tarımında, çimen ve otlaklarda yoğun olarak kullanılan yabancı ot ilacıdır. Kötü huylu lenf ve yumuşak doku kanseri geliştirebilir. Embriyo için zehirleyicidir. Beyinsel işlevleri etkileyebilir.

Kimya Sözlüğü:

A

Acephate (Asepat): Özellikle portakal grubu meyvelerde kullanılan böcek ilacı olup kanserojendir.
Acetone (Aseton): Bazı yapıştırıcılar, tırnak cilası, boya sökücü ürünlerin içeriğinde bulunabilir. Nörotoksiktir, göz ve deriyi tahriş eder.
Acetoxyphenylmercury (Asetoksifenilcıva): Boya üretiminde kullanılır, nörotoksiktir.
Acifluorfen: Soya, pirinç ve fıstık tarımında kullanılan yabancı ot ilacıdır. Dioksin ile birleştiğinde kanserojen olabilir. Aşırı alımındanda karaciğer, böbrek hasarına sebep olur.

ADHD (Dikkat eksikligi/hiperaktivite): Çocuklarda davranış bozukluğuna yol açar.
Alachlor (Alaklor): Özellikle mısır ve soya üretiminde kullanılan herbisit (yabancı ot ilacı)’dır. Kanserojen olduğu söylenmektedir. Doğum öncesi ve sonrası göz tahrişine sebep olabilir.
Alar: Elma ve yer fıstığı tarımında kullanılabilen bu kimyasalın kanserojen olduğu söylenmektedir.

Tehlikeli Maddeler: Aldicarb (Temik):

Patates, kavun ve bazı tarım ürünlerinin yetiştirilmesi sürecinde kullanılan kimyasal madde. Mide bulantısı, kusma, ishal, düzensiz kalp atışı sorunları yaratabilir, nörotoksiktir. Aldicarb aynı zamanda, kuşlar, deniz organizmaları ve taze su organizmalarında yaşamsal zararlar ortaya çıkartabilir.

Aldrin: Bir çok ülkede yasaklanmış bir tarım ilacı olmasına rağmen kalıntıları halen toprakta bulunabilmektedir. Kanserojen olup Karaciğer için toksikdir.
Aliphatic hydtocarbons (Alifatik hidrokarbonlar): Uzun süreli kullanım ve koklanması, göz, deri, boğaz, akciğer ve sindirim sisteminde tahriş yaratır. Bazı oto boyaları ve cilalarında kullanılır.

Aliphatic naphta (Alifatik nafta): Bazı mobilya cilalarında vardır, nörotoksiktir, gözde tahriş yapar.
Aliphatic Petrol Solvents (Alifatik petrol çözücüler): Halı temizliğinde kullanılı. Nörotoksiktir ve ciltte tahriş yapar.
Alkylphenol (Alkil-fenol): Bazı yapıştırıcılarda vardır, göz tahrişi, cilt hassasiyeti yapar.
Allethrine (Aletrin): Bazı ev hayvanı pire ilaçlarında bulunabilir. Göz ve deri tahrişi, ani olarak göz kapağı, boğaz, dudak, yüz dokularında şişmeler yaratabilir. Nörotoksiktir, bağışıklık sistemini etkiler, zehirlidir.

Tehlikeli Maddeler: Aluminium (Alüminyum):

Bazı lavabo açma kimyasallarında bulunabilir. Tozunun teneffüsü akciger sorunları ve vücutta birik-
mesi Alzheimer hastahğına neden olabilir.
Aluminium silicat (Alüminyum silikat): Bazı ev boyalarında bulunabilir, kanserojendir. Duvar kazınması veya zımparalanmasI sırasında yayılan tozun içinde bulunabilir.
Aminoacids (Aminoasitler): Proteinin üretildiği temel bloktur.
Ammoniac (Amonyak): Ev ve oto temizleme ürünlerinde yoğun olarak kullanılmaktadır. Sulandırılmamış halinde dahi yakıcı ve aşındırıcıdır. Buharları solunum yolları tahrişi, bronşit, akciğer iltihaplanmasına neden olabilir.

Katarakt ve kornea hasarI yaratır.
Ammonium chloride (Amonyum klorit): Bazı tuvalet açıcı ve tuvalet deodorantlarda kullanılmaktadır. Gözleri tahriş eder. KalIcı hasar yaratır.
Ammonium hydrokside (Amonyum hidroksit): Yüksek miktarda su ile karıştırılarak kokulu hava spreylerinde kullanılır. Gözlerde tahrişe sebep olur.

Antioxidants (Antioksidanlar):

Serbest radikalleri etkin biçimde nötralize eden maddelerdir. Örnek: Vitamin A, C ve E, betakaroten, çinko, selenyum, coenzym Q10 ve aminoasitglutathion.
Aromatic hydrocarbon (Aromatik hidrokarbon): Bazı yapıştırcılarda kullanılır. Nörotoksiktir, çok yanıcıdır. Cilt ve deriyi tahriş eder. Benzen içerdiğinde kanserojendir.
Asid blue 9 (Asit mavi 9): Bazı tuvalet temizleyici ve deodorantlarda bulunur, kanserojendir.

Atrazine (Atrazin): Kuşkonmaz, mısır, şeker kamışı, ananas üretiminde kullanılmakta olan bir herbisittir. Aynı zamanda nadasa bırakılan arazilerde de kullanılmaktadır. Atrazin insanlara ve diğer hayvanlara karşı toksiktir. Ağız ve deri yoluyla ve solunumla vücuda geçebilir. Zehirlenme belirtileri karın ağrısı, kusma, gözde ve deride kaşınmadır. Suda fazla bulunursa kromozom hasarına neden olabilir. Böbrek üstü bezlerini etkiler, nörotoksiktir.
Azinphos-methyl (Azinfos-metil): Şeftali ve diğer meyve tarımında kullanılan böcek ilacıdır. Nörotoksindir, göz ve deri tahrişi yapabilir. Deney hayvanlarında kanserojen olduğu saptanmıştır.

Aliphatie hydrocarbons (Alifatik hidrokarbonlar): Kanserojen olduğunu düşündüren kanıtlar vardır. Bazı karoser verniklerinde kullanılmaktadır
Aliphatic solvent naphta (Alifatik solvent nafta): Göz ve cildi tahriş eder. Nörotoksiktir. Bazı otomobil ürünlerinde kullanılmaktadır.

B

Barium (Baryum): Bazı ressam boyalarında vardır. Göz, cilt ve solunum sisteminde tahriş yapar.
Baygon: Karaböcek, sivrisinek ve sineklerin itlafında kullanılan ensektisittir. Kandaki kolinesteraze enzimini etkileyerek bulanık görüş, mide bulantısı, terleme, kusma, adale zayıflığı ve terlemeye sebep olur.
Bendiocarb (Bendiyokarb): Bazı ev ve bahçe ensektisitlerde kullanılır. Göz ve cild tahrişi yapar. Alerjik, nörotoksiktir.

Benomyl(Benomil): Turunçgiller, pirinç ve soya üretimi sırasında kullanılan mantar ilacıdır. Kanserojen olabilir, hayvanlarda sperm sayısını azalttığı gözlemlenmiştir.
Bentazon: Bentazon genel kullanım amaçlı fasulye, nohut, pirinç, mısır ve benzeri ürünler tarımında yabani otların mücadelesinde kullanılmaktadır. Ağız veya deri yoluyla alındığında insanlara zarar vermektedir. Kobaylar üzerinde yapılan çalışmalarda doğum bozukluguna rastlanmıştır. Mutajenik ve kanserojenik etkiye rastlanmamıştır.
Benzen: Kan hücrelerini öldürme etkisi olduğundan kanser yapan bileşikler arasına girer. Nörotoksiktir, bağışıklık sistemini etkiler, kan kanseri, zatürre, kromozom bozulmasına sebep olabilir.
Benzen hexachloride (BHC): Kanserojen bir böcek zehiri olup kullanımı yasaklanmıştır.

BHA and BHT (Butylated hydroxyanisole ve Butylated hydroxytuluene):

Katı yağ, sıvı yağ ve yağ içeren yiyeceklerin bozulmasını önlemek amacıyla kullanılır. Hayvan deneylerinde gebe farelere uygulandığında doğanların beyin enzimlerinde değişiklik olduğu ve sinir sistemini etkiledigi rapor olun-
muştur.
Bromacil (Bromasil): Normal olarak kuru formdayken zehirli değildir ama sıvı formdayken son derece zehirleyicidir. Özellikle zararlı çimlerle mücadelede kullanımı yaygındır. Aynı zamanda narenciye ve ananas bahçelerinde de kullanılır. Deriyi, gözü ve sindirim sistemini tahriş edici etkisi vardır. Kobaylar üzerinde yapılan laboratuvar çalışmalarında kanserojenik etkisi görülmüştür.
Butane (Bütan): Bazı aerosollerde itici gaz olarak kullanılır, yanıcıdır, ani alev alabilir. Nörotoksik olup merkezi sinir sistemini olumsuz etkiler.
Butyl acetate (Butil asetat): Ayakkabı boyalarında kullanılır, yanIcıdır, deri ve gözde tahrişe sebep olur, alerjendir.

C

Cadmium (Kadmiyum): Kanserojen ve teratogenik tir (Kusurlu organ veya doku oluşmasına sebep olan), solunması halinde solunum sistemi ve böbrekleri etkiler. Bazı ressam boyalarında bulunur.
Calcium carbonate (Kalsiyum-karbonat): Göz tahrişi yapar, bazı temizlik maddelerinde bulunur.
Calcium hypochloride (Kalsiyum-hipoklorit): Cild ve mukoz zarlarında tahriş yapar, bazı havuz kimyasallarında bulunabilir.

Tehlikeli Maddeler: Calcium oxide (Kalsiyum oksit-sönmemiş kirec):

Geniş bir kullanım alanı bulunan bir çeşit kimyasal bileşiktir. Beyaz renkli, aşındırıcı ve alkalik bir katıdır. Ev ve bahçede kullanılan böcek ilaçlarında kullanılır.
Captan (Kaptan): Elma, çilek, yaban mersini, ahududu yetiştiriciliginde mantar ilacı olarak kullanılır. Kanserojen ve kusurlu organ veya doku oluşmasına sebep olabileceği ifade olunmaktadır.
Carbamate (Karbamat): Mantarları öldürmek amacıyla gıda maddelerine konulan geniş bir uygulama sahası olan zehirli bir kimyasaldır.

Carcofuran (Karbofuran): Mısır tarımında kullanılan karbofuran vücuttaki acetykcholinesterraze enzimini etkileyerek, kusma, dalgınlık, mide bulantısı, görme bulanıklıgı, asın tükrük salgısı belirtileriyle daha sonra, adale seğirmesi, gögüs tıkanıklığı, kasılma ve komaya neden olabilir.
Chlordan (Klordan): Kanserojendir. Karınca itlafında kullanılmaktadır. Kullanımı kontrol altında olmalıdır.

Chlorobenzen (Klorobenzen):

Bir çok böcek ilacının üretiminde kullanılır. Uyku hali, tutarsızlık ve karaciğer hasarı yapar. Solunum sistemi ve sinir sistemini etkiler.
Chlorothalinol (Klorohalinol): Meyve, sebze ve yer fıstığı tarımında kullanılan mantar ilacıdır. Böbrek, karaciğer ve tiroid hasarına neden olabilir.
Chlorprophan (Klorpropan): Patates tarımında kullanılan yabancı ot ilacıdır, kanserojendir. Doğum kusurlarına neden olabilir.
Chlorpyrifos (Dursban/Klorpirifos): Göz, deri ve solunum sisteminde tahrişe sebep olur. Alerjik, yüksek derecede nörotoksik, astım tetikleyici. Bazı böcek ilaçlarında bulunmaktadır.
Cobalt (Kobalt): Bazı ressam boyalarında, cam süs eşyalarında bulunur, kanserojendir.
Crystalline Silica (Kristal silis): Göz, deri ve akciğerlerde tahriş yapan bir kanserojendir. Bazı temizlik malzemeleri, boyalar ve pire ilaçlarında kullanılmaktadır.

Cyanazinn (Ciyanazin):

Mısır tarımında kullanılan yabancı ot ilacıdır. Tümör oluşumuna ve doğum hasarlarına sebep olabilen
zehirli bir kimyasaldır.
Cyanoacrylate ester (Siyanoakrilat ester): Alev alıcıdır, buharlari cild, göz ve mukoz tabakasında tahrişe sebep olur. Bazı yapıştırıcılarda kullanılır.
Cyclohexane (Siklohekzan): Yanıcıdır, göz, cilt ve solunum sisteminde orta derecede tahriş yapar, bazı yapıştırıcılarda kullanılır.

D

DDT: 1972 yılında kullanılması yasaklanmış olan kanserojen ve norotoksik böcek ilacıdır. Kalıntıları halen dahi daha önce kullanıldığı topraklarda bulunabilir.
DEET (N, N-diethyl-m-toluamide): Böcek ve sinek kovucu preparatlarda kullanılır. Göz ve deri tahrişi, göz kapağı, dudak, ağız ve boğazda ani şişmelere sebep olabilir, nörotoksiktir.
DEF: Organik-fosfat grubu böcek ilacıdır, kasları kontrol edememe, merkezi sinir sistemi hasarı, kasılma, ishal, hayal görme, yüksek ates, terleme, şok a sebep olur.

Tehlikeli Maddeler, Detergent and soaps (Deterjan ve Sabunlar):

Toz halinde iken, örnegin, çamaşır deterjanlarında solunum yolu tahrişine neden olabilir. Ayrıca toz ve sıvı hallerinde (bulasık sıvılarında veya diger daha güclü sivi temizlik Orünlerinde) gözlerde hafif ya da ciddi derecede tahrişlere neden olabilir. Neden oldugu solunum rahatsızlıkları belirtileri arasında öksürük, boğazda yanma, hırıntılı nefes ve geçici olarak nefes alamama da vardır. Gözlerde ise sızı, yaşarma, kaşınma, sisme ya da kırmızılığa neden olabilir. Hal temizleyicilerinde, bulaşık ürünlerinde, çamaşır deterjanlarında ve diger çeşitli ev temizlik ürünlerinde kullanılmaktadır

Detoxification (Detoks): Vücutta bulunan zehirli maddelerin doğal yollarla atılması.
Diazinon (Diyazinon): Yanıcıdır, göz ve cildi aşırı tahriş eder, alerjik, yüksek derecede nörotoksiktir. Cenin için zararlıdır. Evlerde, ev hayvanlarında ve bahçelerde kullanlan bazı böcek öldürücülerinde bulunur.
Dibutyl phtalate (Dibutil-fitalat): Cilde sürülen bazı sinek kovucularda kullanılr, solunum ve sindirim sistemi sorunlarına sebep olabilir

Dicamba (Dikamba):

Mısır ve üzüm tarımında kullanılan yabancı ot ilacıdır. Adale krampı, solunum güçlügü, bulantı, kusma, cilt tahrişi, ses kısılmasına sebep olabilir.
Dichlorvos (DDVP) (Diklorfos): Göz ve cild tahrişi yapar. Alerjik, hassaslaştırıcı, kanserojen, yüksek derecede nörotoksiktir, sperm anormalligi yaratabilir. Bazı böcek ilaçlarında kullanılmaktadır.
Dieldrin (Dieldirin): Yiyeceklerin üstünde en fazla kalıntı bırakan böcek ilacıdır. Karacigerde hepatite neden olabilir, kuvvetli nörotoksik etkilidir.
Diethanolamine (DEA) (Dietanolamin): Orta derecede cild tahrişi ve ciddi derecede göz tahrisi yapar, nitriticeren maddelerle beraber kanserojen ve cild teması ile vücuda geçen Nitrosaminleri meydana getirirler. Genis ölçüde ev temizlik malzemelerinde kullanılmaktadır.

Dimethylbenzyl ammonium chloride (Dimetil-benzilamonyunklorid):

Ciddi göz ve cilt tahrişi yapar, banyo ve tuvalet temizleyici ve deodorantlarda kullanılır. Dinoseb: Dinoseb’in kullanımı 1986 yılında Amerika’da yasaklanmıştır. Nedeni dinosebe maruz kalan kişilerde doğum bozuklu-
gu ve sağlık problemlerine rastlanmasıdır. Son derece zehirli bir fenolik herbisittir. Soya fasulyesi, sebze, meyve ve findik tarlalarında zararlı otların mücadelesinde kullanılır. Aynı zamanda üzümlerde insektisit, tohumlu ürünlerin kurutulmasında kurutucu ajan olarak da kullanılır. Ağız ve solunum yoluyla alımlarda çok zehirlidir.
Dioctyl phtalate (Dioktilftalat): Cilt ve göz tahrişi yapar, kanserojen, üremeyi etkiler. Bazı yapıştırıcılarda ve yazı silme boyalarInda kullanılır.

Dioxin (Dioksin): Dioksinler en zehirli kimyasal maddelerden biridir. Plastik maddelerin üretimi, mikroorganizmalar tarafından yıkımı ve yanması sırasında istenmeden açığa çıkan yan ürünlerdir. Grub içinde en toksik olanı 2, 3, 7, 8 tetraklorodibenzo p-dioksin maddedir.

Tehlikeli Maddeler, DİOKSİN VE ÇEVRE SAĞLIĞI:

Birçok zehirli kimyasaldan binlerce kez daha düşük dozlarda alındığında bile, daha zehirli etkilere neden olabilmektedir. Hormonal sistemin, hücre genetiğinin bozulmasına, bağışıklık sisteminin zayıflamasına, sinir sistemi bozukluklarına ve dogumsal kusurlara yol açabilir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından kanser yapıcı kimyasal maddeler grubuna alınmıştır.

Başlıca kaynaklarını dört ana grup altında toplamak olasıdır.
1- Yanma esnasında oluşan dioksin: Evsel artıkların yakılması, demir-çelik sanayiinde kömür, odun ve petrol ürünlerinin yakılması sırasında.
2- Kimyasal üretim ve işleme sırasında oluşan dioksin: Dioksinbenzeri yan ürünler klorlu fenoller, fenoksi grubu, yabancı ot ilacı üretimi esnasında,
3 Endüstriyel ve evsel atıkların işlenmesi sırasında oluşan dioksin Penelik bilesiklerin klorlanması esnasında (örnegin: kağıt hamurunda oldugu gibi.)
4 Su depolama alanlarıdaki dioksini suda iyi çözünmesi ve katı oldukları için, toprakta ve organik maddelerde birikebilirler. Su kaynaklarını kirleten bu maddeler daha sonra taamarak başkaca su kaynaklarına kolayca bulaşabilir. Ancak genelde bu bulaşma etkisinin çok yaygın olmadığı ve bölgesel olarak etki gösterdiği saptanmıştır.

BESİN ZİNCİRİNDE,

Dloksin yag dokularında kolayca birikime uğrar, besin zinciri yolu ile calıdan canlıya geçer. Orneğin dioksin ile kirlenmiş olan sularda yaşayan balıkları ve dioksin ile körlenmis otları yiyen hayvanların etini yiyen insanlar dioksin
etkisine maruz kalabilir. Bu nedenle dioksin ve benzeri kirleticilerin kaynaklarının azaltılması, atıkların önüne geçilmesi önemlidir. Ayrıca organik klorlu pestisitlerin kullanımından kesinlikle vazgeçilmesi ve halk sağlığını korunması için toplumun bu konularda daha fazla bilinçlendirilmesi gerekiyor.

Dipropylene glykol methylether (Dipropilen glikol metileter): Bazı çamaşır tozları ve leke çıkarıcılar, araba iç ve dış temizleme maddeleri ve koruyucuları ile ayakkabı malzemelerinde kullanılmaktadır. Cilt ve gözlerde tahrişe neden olur.
D-Limonete (Limonene): Göz ve cild tahrişi, hassaslastırıcı, kanserojen, sperm anormalligi yapabilir. Boyalarda ve hayvan ilaçlarında bulunabilir.

E

Eczema (Egzama): Cesitli nedenlerle ortaya çıkan ve deride kızariklik, sisme, kasıntı gibi belirtilerle görülen deri hastalıgı Akut, kronik, yas ve kuru egzama türleri vardır.
Endosulfon (Endosulfon): Organo chlorin grubu böcek ilacıdır. Karaciğer ve böbreklerde hasar yaratabilir,
Endrin (Endrin): Klorlu hidrokarbonlar sıfından çok zehirli, denis spektrumlu böcek öldürücüdür.
Estrogens (Estrojen): Karakteristik bayan hormonu.
Ethoxylated alcohol (Etoksi alkoller): Kanserojen olan 1,4 dioxane içerebilirler, cilt yolu ile kolaylıkla vücuda alınabilirler.

Tehlikeli Maddeler, Ethoyylated neay phenol (Eteksi nonifenol):

Araba böcekleri ve zift temizleyicilerde kullanılmaktadır ve ciltte tahrişe sebep olur.
Ethyl alcohol (Etil alkol): Orta derecede cilt ve solunum yolu tahrişine sebep olur. Hava kokuları ve bir çok ev temizlik maddelerinde kullanılmaktadir.
Ethyl benzene (Etil benzen): Norotoksiktir. Bazı sanat ürünlerinde kullanılır.
Ethylen Glykol (Etilen-glikol): Alev alıcıdır. Goa, cilt solunum yolları tahrişi yapar. Vücutta yayıldığında böbrek, kan, karaciğer hasarına neden olur. Norotoksik ve üreme engelleyicidir. Ciltten vücuda rahatlıkla alınabilir. Antifriz, metal cilaları, leke ilaçları, araba cilaları ve ayakkabı malzemelerinde kullanılır.

Ethylene dibromide (EDB) (Etilendibromit): Benzin katkı maddesi, tütsüleme maddesi ve insektisid olarak kullanılan zehirli, kanserojen maddedir, kullanımı yasaklanmıştır.
Ethylene glycol monobuthyl ether (Etilenglikol monobutileter: Butyl cellosolve): Kan üretimini engeller, merkezi sinir sistemini, böbrekleri, karaciğeri etkiler, temizlik maddeleri, cam temizleyiciler ve bir çok ev temizlik maddesinde bulunabilir.

F

Feldspar (Feldispat): Mineraldir. Solunum yolu tahrisi yapar. Yoğun olarak ev temizlik maddelerinde kullanılmaktadır
Fenvelarate (Fenvelerat): Insan ve hayvanlar için yogun nörotoksik etki yapan bir insektisittir. Yüzde ve ellerde yanma hissi verir.
Formaldehyde (Formaldehid): Deri, göz, mukozlar tahris eden zehirli bir maddedir, hassaslastina, kanserojen ve nörotoksiktir. Mobilya cilalarında, araba cilalannda ve giysiden perdeye, parkeden sigara dumanuna kadar bulunabilir. Ayrıca borusuz katalitik ve gry yakan sobalar, boyalar, kozmetikler, tutkal ve kaplama ürünleri, kumaş dokumalar, duvar kağıtları, ev, hal ve mobilya temizlik ürünleri, cilalar, yapıştına ve boya soyucular da diger
önemli formaldehit kaynaklarıdır.

Tehlikeli Maddeler, Free radicals (Serbest radikaller):

Vücutta metabolik olayların bir sonucu olarak açığa çıkan reaktif ve eşleşmemiş elektron barındıran türlerdir. Çevrelerindeki moleküller ile reaksiyona girerek (dna, proteinler, vs.) onları kararsız hale getirirler. Kanser serbest radikal aktivitesinin doğurduğu sonuçlardandir. Böcek ilaçlari, sigara dumanı, egzoz gazları, çevre kirlenmesi, enfeksiyonlar, ateşte yanmış ve yağda kızarmış yiyecekler, güneş yanması ve bir çok faktör serbest radikal oluşumuna neden olur.
Fungucide (Fungusit): Bitkilerde hastalık yapan mantarların kontrolünde kullanılan tüm kimyasallara verilen isimdir.

G

Glutathione (Glutatyon): Bitki ve hayvan dokularında doğal olarak bulunan oksijen taşıyıcı, antioksidan olarak rol oynayan bileşik cisim.
Glykol ether (Glikol eter): Gözü tahriş eder. Bazı ev temizlik ürünlerinde kullanılmaktadır.

H

Halogens (Halojenler): Flor, klor, brom ve iyottan oluşan kimyasal element grubu.
Hayfever: Rhinitis (Rinit): Virüs veya alerjik reaksiyon sonucunda burnun mukoz tabakasında oluşan burun iltihabı.
Heptachlor (Heptaklor): Organklorin grubu böcek ilacıdır, mısır, alalfa (kaba yonca) tarımı ve ev karıncaları itlafında kullanılır. Yüksek derecede zehirli olması nedeniyle bazı ülkelerde kullanımı yasaklanmıştır.
Heptane (Heptan): Kolay yanar. Nörotoksiktir. Bazı ayakkabı ürünlerinde kullanılmaktadır.
Herbicide (Herbisit): Yabancı otlarla mücade kullanılan tarımsal ilaçtır. Çeşitli gurupları vardır, en güçlülerine halk arasında mezarlık ilacı denir. Ağaçları dahi kurutur, onun için hiç bir kültür bitkisine ve yakınına atılmaz
Hexachlorbenzene (HCB) (Hekzaklorbenzen): Göz ve cildi tahriş eder. Hassaslaştırıcı. Kanserojen. Nörotoksik ve Teratojeniktir. (üreme sistemine hasar veren). Ressamların kullandığı yağlı boyalarda kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Hexane (Hekzan):

Kolay yanar. Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş eder. Nörotoksiktir. Bazı yapıshricılar ve sanat ürünlerinde
kullanılmaktadır.
Hormones (Hormonlar): Metabolizmanın bünyedeki bazı faaliyetleri kontrolde tutmak için çeşitli amaçlarla ürettiği salgılardır. ‘İç salgı’ olarak da adlandırırlar. Bir hücre veya hücre grubu ile diğer hücreler arasındaki kimyasal mesajcı moleküllerdir. İç salgI bezlerinde (endokrin bezler) üretilirler ve kana salınırlar.
Hydramethylon (Hidrametilon): Kanserojendir. Bazı ev ve baçe pestisitlerinde kullanılmaktadır.
Hydrocarbon Sovent (Hidrokarbon çözücü): Cildi cok az ila orta derecede tahris eder. Nörotoksiktir. Bazı mobilya cilaları ve diğer cesitli tüketici ürünlerinde kullanılmaktadır.

Hydrochloric acid (Hidroklorik asit): Korosiftir. Göz, cilt ve mukoza zarını ciddi derecede tahriş eder. Solundugunda oldukça zehirli olup sistemik etkileri bilinmemektedir. Buharının solunması solunum sisteminin ciddi tahrişine, öksürük ve nefes almada güçlage neden olur. Bazı klozet temizleyicileri ve deodorantlarda kullanılmaktadır.

I

lodine (Iyot): Gözde karıncalanma ve yanma ve konjunktivit iltihabIna neden olabilir. Cildi tahriş eder. Bazı klozet temizleyicilerinde ve deodorantlarda kullanılmaktadır
Isobutane (Izobutan): Kolay yanan bir maddedir. Yüksek oranda nörotoksiktir. Aerosollarda itici madde olarak kullanılmaktadır.

Isobutyl acetate (Izobutil asetat): Kolay yanar. Cilt ve gözü tahriş eder. Bazı yapıştırıcılarda kullanılmaktadır.
Isoparaffinic hydrocarbon (Isoparafinik hidrokarbon): Göz ve cildi orta derecede tahriş eder. Oda kokuları ve çeşitli ev temizleme ürünlerinde ve araba cilalarında kullanılmaktadır.
Isopropyl alcohol (Isopropil alkol): Yanıcı maddedir. Gözü orta derecede tahriş eder. Yüksek konsantrasyonda nörotoksiktir. Bazı halı temizleyicilerinde ve araba verniklerinde kullanılmaktadır.

İ

İnflammatory bowel disease (İltihabi bagırsak hastalig): Bağırsaklarda görülen tahriş ve ülseratif hastalıklar (ülser, kolit gibi).
insecticide (Ensektisit): Böcek ilacı, böcek öldürücü ilaçlar,
insulin (Ensülin): Vücuttaki karbonhidrat metabolizmasının düzenlenmesinde rol alan bir hormondur. Kan sekerini kontrol eder.

K

Kerosene (Kerosen): Kolay yanıcı maddedir. Göz ve cildi hafif ve orta derecede tahriş eder. Kanserojen olan benzen kalıntları içerebilir. Nörotoksiktir. Bazı mobilya cílaları ve araba vernik yapımında kullanılabilir.

L

Lead (Kurşun): Kanserojen ve Nörotoksiktir. Üreme sistemini etkiler. Ressamların kullandıgı bazı yağlı boyalarda kullanılmaktadır.
Light Petroleum distillates (Hafif petrol ürünleri): Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş ederler. Ciltte kabarmalara neden olabilirler. Nörotoksiktir. Bazı deney hayvanlarında böbrek zararlarına ve rahatsızlıklarına yol açmıştır. Bazı leke çıkanıcılarda kullanılmaktadır.
Limonene fraction Terpene (Limonenterpenleri): Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş ederler. Bazı leke çıkancılarda kullanılmaktadır.
Lindane (Lindan): Ahşap, kereste ve tahil tohumlarının böceklerden korunması, ev hayvanları ve kanatlıların pire gibi haşerelerden korunmasında, evlerde kullanılan bazı haşere spreylerinde ve bazı baş biti ilaçlarında kullanılır. Kanser oluşumuna, anemiye, karaciğer ve böbrek hasarına neden olabilir. KullanımI bir çok ülkede sınırlandırılmıştır.

M

Magnesium (Magnezyum): Vücudu zehirli ağır metallere karşı koruyan mineraldir. Magnezyum yetersizliĞi birçok enzim siste mini etkiler ve metabolik sonuçlar ortaya çıkarır. Eksikliğinde, halsizlik, iştahsızlık, huzursuzluk, uyku bozuklukları gibi genel belirtiler. öğrenme kapasitesinin azalması, dalgınlık, hafıza zayıflıgı ile beyin fonksiyonlarının etkilenmesi, kas seğirmeleri ve titremeleri, kalp çarpıntısı ve bazı damar kaynaklı şikayet-
ler, tansiyon yükselmesi, âdet problemleri, böbrek taşı ve doku kireçlenmelerine eğilimin artması, kalp damarlarının kasıl ması gibi şikayetler ortaya çıkabilir. Postmenapozal osteoporoz için de önemli bir risk faktörüdür.

Malathion (Malatiyon). Organofosfat grubu böcek ilacıdır. Kanserojen ve kan kanserine neden olduğu hayvan testlerinde görülmüştür. Hassaslastrei, nörotoksik ve alerjik reaksiyonlar yaratabilir.
Methanol (metil alkol): Göz ve cildi ciddi derecede tahriş eder. Kalıcı körlüge neden olabilir. Nörotoksiktir. Bazı boya çıkancılar ve sökücülerde ve sanat ürünlerinde kullanılmaktadır.
Methoxychlor (Metoksiklor): Göz ve cildi tahriş eder. Hassaslaştırıcıdır. Kanserojen olduguna dair sınırlı sayıda kanıt vardır. Creme sistemi için zehirlidir. Zayıl Östrojene benzer etkileri gözlemlenmiştir. Bazı ev hayvanları için pire kontrol ürünlerinde kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Methyl ethyl keton (Metil-etil-keton):

Göz, cilt ve solunum yolla rinda tahrişe sebep olur. Nörotoksiktir. Kanserojendir. Üreme sistemine zehir etkisi yapar. Bazı tiner ve yapıştıncılarda, lastik, parafin, mum, yağlama yaglan, lak, vernik, yapıştırıcı üretimlerinde kullanılmaktadır.
Methyl parathion (Metil-paratiyon): Organofosfor grubu böcek ilacıdır. Bugday tohumu, yer stigi ve bir cok sebze ve meyvede kullanılır. Hayvanlarda sinir dokusu hasan, dogum kusurları, üreme kusurlarına, kansere ve katarakta sebep oldugu gözlemlenmiştir.
Methylen chlorid: dikloromethane (Metilen klorür): Cildi ciddi gözü orta derecede tahris eder. Solunduğunda düzensiz kalp atışı ve hatta kalp sektesine neden olabilir. Kanserojen ve nörotoksiktir. Bazı boya sökücülerde ve sprey boyalarda kullanılmaktadır.
Metribuzin: Hassas bitki türlerinde fotosentezi önleyen bir herbisit cinsidir, çimlik alanlarda, kuskonmaz, pancar, soya, patates sebze bahçelerinde ve nadasa bırakılmıs arazilerde kullanılır. Metribuzin ağız yoluyla alındığında az zehir etkisi gösterir. Solunum yoluyla alındığında oldukça fazla zehir etkisi gösterir. Kanserojen etkisine rastlanmamıştır.

Tehlikeli Maddeler, Mineral (Mineral):

Belirli kimyasal bileşime sahip ve belirli bir kristal öz yapıları olan inorganik dogal kristallesmis katı cisimlerdir. Saglıklı bir vücutta küçük miktarlar halinde yeterince bulunmalıdır.
Mineral seal oil: Göz ve cildi tahriş eder. Cilt iltihabına yol açabilir. Bazı mobilya cilalarında kullanılmaktadır.
Mineral spirit (Mineral sprit): Göz ve cildi önemli ölçüde tahriş eder. Nörotoksiktir. Bazı zemin temizleyiciler, vernikler,cilalar ve bir çok boya ve boyayla ilgili ürün imalatında kullanılmaktadır.
Mitochodrion (Mitokondriyon): Hücrenin parçası olup besinleri kullanılabilir enerjiye dönüştürür. Kimyasal zehirli maddelerden olumsuz yönde etkilenir.
Monoethanolamin (Monoetanolamin): Cildi orta derecede, gözü ise ciddi derecede tahriş eder. Bazı boya çıkarıcı ve sökücülerde kullanılmaktadır.

Morpholine (Morfolin): Göz, cilt ve mukoza zarını orta ila ciddi derecede tahriş eder. Nitritlerle reaksiyona girerek (bazı ürünlere ya da onların ham maddelerine açıklanmayan koruyucu madde olarak katılır veya kirletici olarak bulunabilir) oldukça güçlü kanserojen olan nitrosaminleri oluşturur. Böbrekte tahribata neden olabilir. Bazı mobilya cilalan ve araba verniklerinde kullanılmaktadır.
MS: Multiple Sclerosis (Multipul skleroz): Beyni ve omuriliği tutan otoimmün bir hastalıktır. Kısaca MS olarak anılır.

N

Naphtalene (Naftalin): Yancı maddedir. Göz ve cildi tahriş eder. Korneaya zarar verebilir ve katarakta neden olabilir. Nörotoksiktir. Üreme sistemi için zehir etkisi vardır, plasenta boyunca ilerleyebilir ve kanda tahribata neden olabilir. Bazı güve kovucular ve araba verniklerinde kullanılmaktadır.

Neurotransmitter: (Sinir tasşıyıcı): Nöronlar arasında veya bir nöron ile başka bir hücre arasında iletişimi saglayan kimya sallardır. Sinir sistemi boyunca bilgi bu kimyasallar yardımıyla iletilir. Bilgi sinir üzerinde yaklaşık ışık hızı ile hareket ederler. Bilginin gecikmeye ugradığı tek yer nörotransmitterlerdir. Başka bir deyişle bir canlının sinir sisteminde ne kadar çok sayıda nörotransmitter varsa algısı o kadar yavaştır. Zaten teknik açıdan nörotransmitter varlığı tek parça sinir yokluğu demektir. Örnegin insanlarda ayak parmak ucundan beyne tek parçada giden ve hiç nörotransmitteri olmayan hatlar mevcuttur. Bu da algımızın hızlı calısmasını sebebidir.

Tehlikeli Maddeler, Nitrat (Nitrit):

Sodyum nitrit: bazı mikroorganizmaların üremesini engellemek ve ete çekiciligini veren pembe rengi saglamak
amacıyla et ile sucuk, salam, sosis gibi et mamullerine ilave edilmektedir (sucuk ve salam gibi). Nitrit ve nitratlar (E250, E251), asit (midemiz asidiktir) veya ısının (pisirmede kullanılan isi) etkisiyle etlerde mevcut olan aminlerle reaksiyona girerek kansere sebep olan nitrozaminleri oluşturur. Nitrozaminler çok kuvvetli kanserojendir.
Bitkilerde ise, nitrat-nitrit birikimi üzerine dogal olarak daha çok azotlu gübreler dikkati çeker. Özellikle sebzeler ve meralara uygulanan yüksek düzeydeki azotlu gübrelerin bitkilerde nitrat ve nitrit yığılmasına neden olur. Ayrıca sulama ile veya yagmur suları ile yer altı sularına nitrat-nitritler geçebileceğinden içme suyu konusunda önemli tehlikeler arzettigi dikkatlerden kaçırılmamalıdır.

Sigara içen bireylerde kanser riskinin yüksek olması sigara dumanının içerdigi nitrozaminlerden de kaynaklanır. Günde bir paket sigara içen bir kişi 0.8 mikrogram N-nitrosodimetilamin almaktadır. Yani bu da kanseri tetiklemektedir. Aynca nitritler ve nitrat baza bünyelerde baş ağrısı ve allerjik döküntülere sebep
olabilirler.

Diger taraftan aşırı alınan nitrat ve nitritin kan dolaşımına geçmesi sonucu oluşan methemoglobin, eritrositlerin oksijen taşıma kapasitesini azaltır. Bu hastalık bebeklerde “Mavi Bebek Hastalıgı” (Blue Baby Syndrom) olarak adlandırılır.

Tehlikeli Maddeler, Nontonte surfactans (Noniyonik yüzeyy aktif maddeler):

Cildi tahriş eder. Banyo tuvalet temizleyicilerinde ve deodorantlarda kullanılmaktadır.
Nonoxynol 4 (Nonoksinol 4): Göz ve cildi tahriş eder. Bazı camaşır tozları ve leke çıkartıcılarda kullanılmaktadır.
Nonylphenol ethoxylate (Nonilfenol etoksilat): Cildi hafif derecede tahriş eder. Bazı koku alıcılarda kullanılmaktadır.
Nonylphenol resin (Nonilfenol recine): Gözü ve cildi tahriş eder, cildi hassaslaştırır. Bazı yapıştırıcılarda kullanılmaktadır.
Nutrient (Gıda Besleyici Madde): GIda, yemek veya yiyecek, canlıların hayatlarını devam ettirebilmeleri için gerekli maddelerdir. Insanlar varoluşlarından beri hayvanları avlayarak, balık tutarak, ekim yaparak, tohum, meyve, sebzeler toplayarak gıda ihtiyaçlarını temin etmişlerdir.

O

Octachlor (Oktaklor): Klordan olarak da bilinen ve karınca yok etmede kullanılan bu toksik maddenin kanserojen olduğu, doğum sorunlanna sebep olabileceği ifade olunmaktadır.
Oil of Orange (Portakal Yagi): Cildi tahriş eder. Kanserojendir. Bunun genel amacı temizleyicilerde, mobilya cilalanında ve leke çıkanclarda kullanılmaktır.
Oleic diethanol amide (Oleik dietanol-amid): Göz ve cildi tahriş eder. Bazı oto verniklerinde kullanılmaktadır.
Omega 3 oil (Omega 3 yagı): Doymamış yag asitlerinden olan Omega 3 yag asitleri, vücut için gerekli (esansiyel) olup gıdalardan elde edilmek zorundadır. Önemli Omega-3 yag asitleri olarak a-linolenik asit, eikosapentaenoik asit(EPA) ve dokosa heksaenoik asit (DHA) sayılabilir. Vücudun Omega 3 yag asidine ihtiyacı daha anne karnında başlar, cocukluk, ergenlik, yetişkinlik ve yaşlılık boyunca bu ihtiyaç devam eder.

Omega-6 oil (Omega-6 yagı): Mısırözü, ayçiçek yağı ve soya yağında yüksek oranlarda bulunur. Anne sütünde hayvan sütüne oranla dört kat daha fazla omega-6 yaşı vardır. Yetersizliginde: büyümede gecikme, üreme fonksiyonunda bozulma, karaciğer ve böbrekte patolojik degisiklikler görülür. Omega-6 yagları kanın pıhtılaşmasını sağlar. Ancak fazla tüketilmesi sonucunda  kan pıhtılaşması ve damarlardaki kolesterol plaklarının olursumunu kolaylaştırıp, allerji ve iltihaba bağlı hastalıkların gelişimine yol açabilir.

Tehlikeli Maddeler, Organic chemicals (Organik kimyasallar):

Bünyelerinde karbon bulunduran kimyasal maddeler.
Organik solvents (Organik çözücüler): Endüstride yogun kullanılan organik çözücüler (tiner, toluen, benzen, ksilen ve benzeri çözücüler) solunum yoluyla alındığında zehirli reaktif oksijen üretilmesine neden olmaktadır. Bir organik çözücü olan ve tinerin yapısında bulunan toluenin, lipofilik özelliğinden dolayı hücre duvannin lipid yapısını ve miyelin kılıfını etkiledigi düşünülmektedir. Asın toluen soluma sonucu oluşan oksidatif stres yüzden pek çok hastalıgın oluşumundan sorumlu tutulmaktadır.

Organochlorines (Organik-klorinler): Oluşumunda klor içeren organik maddelerdir. Dogada bulunmayan insan yapısı olan bu bileşikler insan vücudu için son derece zehirli maddelerdir. Bu grubun içinde DDT, PCB (polychlorbiphenyl), dioksin ve lindan sayabiliriz.
Organohalogens (Organik-halojenler): Böcek ilaçlan, organoklorinler, PCB’ler PBB (yanmayı geciktirici maddeler) de içeren yüksek derecede zehirli suni maddelerdir. Kompleks yapılan nedeniyle insan vücudundan atılımları bazen imkansızdır.

Tehlikei Maddeler, Organophosphates (Organik fosfat bileşikleri):

Fosfor içeren suni organik bileşiklerdir yüksek oranda zehirlidirler.
Ortho phenylphenol (Ortofenil-fenol): Göz ve cildi tahriş eder. EPA tarafından belirtildiğine göre muhtemelen insanlarda kan serojendir. Bazı hava kokularnda ve dezenfaktan maddelerde kullanılmaktadır.
Oxalic acid dihydrate (Okzalikasit-dihidrat): Göz ve cildi orta derecede tahriş eder. Alerjen olabilir. Bazı temizleyicilerde kullanılmaktadır.

P

Parabens (methy, propyl) (Parabenler (metil ve propil]): Alerjert dirier. Bazı ev ürünlerinde koruyucu olarak kullanılmaktadır.
Para-dichlorobenzene (Paradikloro-benzen): Kanserojen uçucu bir kimyasaldır. Karaciğer ve böbrekleri etkiler. Bazı güve ilaçları ve tuvalet deodorantlarında kullanılmaktadır.
Parathion (Paratiyon): Organo-fosfat grubu şiddetli zehirli bir böcek ilacıdır. Tüm canlılarda öldürücü etkisi vardır.
PBB s (Polybrominated biphenyl: Polibrom-bifenil): Brom içeren organik-halojen bileşikleridir. Doğada bulunmaz. Isıya dayanıklı olduğundan yanmayı geciktirici olarak kullanılır. Vücuttan atılması son derece zor, bazen imkansız olduğundan vücutta birikim yapabilir.

PCB s (Polychlorinated biphenyl: Poliklor-bifenil): PCB içeren organoklorin böcek ilaçlarının üretimi artık yasak olmasınakarşın, çok stabil olup bozulmadıklarından, eski tarihlerde atılan DDT gibi maddeler hala toprakta bulunmaktadır ve daha uzun yıllar bulunacaktır.
PCNB (Pentachloronitrobenzen: Pentaklor-nitrobenzen): Toprak fungisidi olup pamuk, yerfıstığı ve sebze üretiminde kullanılmaktadır. Kanserojen hekzaklorbenzen içerir.

Tehlikeli Maddeler, Pentachlorophenol (Pentaklorfenol):

Ahşap ve ahşap ürünlerinin mantarlardan korunması amacıyla kullanılır. Çok zehirlidir.
Perfume Oil (Parfüm yağları): Orta derecede göz tahrişine sebep olabilir, hava kokusu değiştiricilerde kullanılmaktadır.
Permethrin (Permetrin): Gözü ve cildi tahriş eder. Yüz, göz kapakları, dudaklar, ağız ve boğaz dokularının aniden şişmesine neden olabildiği gibi saman nezlesine benzeyen belirtiler de görülebilir. Kanserojendir. Nörotoksiktir. Bazı ev -bahçe pestisitlerinde ve ev hayvanları pire-kontrol ürünlerinde kullanılmaktadır.

Pesticide (Tarım ilaçları): Böcek ve diğer zararlıları imha etmek için kullanılan zehirli kimyasal maddelerdir.
Petroleum Distillates (Petrol arıtma ürünleri): Yangın tehlikesi olan maddelerdir. Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş eder. Göz zarı zahatsızlıgı ve cilt iltihabına neden olabilirler. Kanserojen olan benzen kalıntıları içerebilirler. Yoğunluguna ve etkilenme süresine bagli olarak hafif derecede veya ciddi derecede organik beyin tahribatına yol açan nörotoksik etki ederler. Güçlü temizleyiciler, çamaşır leke cıkarıcıları, ev ve bahçe pestisitleri ev hayvanları pire kontrol ürünleri ve oto vernikleri dahil olmak üzere çeşitli ürünlerde kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Petroleum hydrocarbons (Petrollü Hidrokarbonlar):

Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş ederler. Bir kanserojen olan benzen kalıntıları içerebilirler. Nörotoksiktirler. Bazı mobilya cilalarında kullanılmaktadır.
Petroleum solvents (Petrol Çözücüler): Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş ederler. Kanserojen olan benzen kalıntıları içerebilirler. Ciddi nörotoksik etkileri vardır. Bazı yer temizleyicileri, vernikleri ve cilalarında kullanılmaktadır.
Petroleum spirits: Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş eder. Kanserojen olan benzen kalınları içerebilir. Nörotoksiktir. Bazı leke çıkarıcılarda kullanılmaktadır.

Phatalates (Fitalatlar): Plastiklerde esnekligi saglamak için kullanılan zehirli kimyasal maddedir. Bir çok ülkede çocuk oyuncak ve kozmetik ürünlerde kullanımı yasaklanmıştır.
Phenothrin (Sumithrin): Göz ve cildi tahriş eder. Yüz, göz kapakları, dudaklar, ağız ve boğaz dokularının aniden şişmesine neden olabildigi gibi saman nezlesine benzeyen semptomlar da görülebilir. Nörotoksiktir. Bazı ev hayvanları pire kontrol ürünlerinde kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Phosphoric acid (Fosforik Asit):

Korosiſtir. Göz, cilt, solunum yolunu ciddi ölçüde tahriş eder. Buharının solunması akciğer ağrilarna neden olabilir. Bazı banyo temizlik ürünlerinde, özellikle de kireç ve küf çıkarıcılarda ve metal cilalarında kullanılmaktadır.
Pine Oil (Çam Yağı): Hafif alerjendir. Çok fazla dozları merkezi sinir sisteminde depresyona neden olabilir. Çeşitli ev temizlik ürünlerinde kullanılmaktadır.
Plasticizers (Plastifiyan Maddeler): Plastiklere esneklik vermek ve parlaklıklarını azaltmak amacıyla ilave oluna zehirli maddelerdir.

Pollutants (Çevre Kirleticiler): Çevreyi, suyu ve atmosferi kirleten zararlı ve zehirli kimyasal artık maddelerdir. Gazlar, parçalı maddeler, tarım ilaçları, radyoaktif maddeler, konut ve iş yeri artıkları, lağımlar, organik kimyasallar, agır metaller ve daha bir çokları..
Poly methyl methacrylate (Polimetil-metakrilat): Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş eder. Kanserojen olduguna dair bazı kanıtlar vardır. Bazı yapıştırıcılarda kullanılır.

Tehlikeli Maddeler, Polychlorinated biphenyls (PCB) (Poliklorlu Bifeniller):

Cilt iltihabına neden olurlar. Kanserojen ve nörotoksiktirler. Teratojeniktirler. Sanatçıların kullandığı bazı yağlı boyalarda kullanılmaktadırlar.
Polyoxyethylene oleyl ether (Polioksietilen-oleyil eter): Göz ve cildi orta derecede tahriş eder. Bazı oda kokularında kullanılmaktadır.
Polystyrene resin solution (Polistren reçine çözeltisi): Yanıcıdır. Göz ve cildi tahriş eder. Bazı yapıştırıcılarda kullanılmaktadır.

Propane (Propan): Yanıcı gazdır. Yüksek yoğunluklarda nörotoksiktir. Aerosol ürünlerde itici gaz olarak kullanılmaktadır.
Propanil: Propanil tahıl, pirinç ve patates tarlalarında zararlı otlarin mücadelesinde kullanılır. Kobaylar üzerinde yapılan çalışmalarda propanilin kanserojen ve mutajen olmadığı sonucuna varılmıştır. Ağız yoluyla alındığında ağızda, gırtlakta ve midede yanmaya, kusmaya, baş ağrısına, mide bulantısına, baş dönmesine ve öksürüğe yol açar.
Propoxur (Propoksur): Kanserojen ve nörotoksiktir. Bazı ev ve bahçe pestisitlerinde kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Propylene glykol metil eter (Propilenglikol-metil eter):

Göz, cilt ve solunum yollarını hafif ila orta derecede tahriş eder. Bazı halı ve araba temizlik ürünlerinde kullanılmaktadır. Tehlikeli maddeler sınıfına girer.
Proteinase (Proteinaz): Alerjik bir enzimdir, Alerjen olup çamaşırlarda kir ve leke çıkartıcısı olarak kullanılmaktadır.
Proteolytic enzymes (Proteolitik Enzimler): Proteinleri parçalayan enzimlerdir. Gözü hafif derecede tahriş eder. Saman nezlesi ve astımdan cilt iltihabına kadar çeşitli semptomlarla kendini gösteren hassaslaşmaya neden olabilir. Bazı çamaşır kir ve leke çıkartıcılarında kullanılmaktadır.

Propylene oxide (Propilen-oksit): Yanıcıdır. Göz ve cildi tahris eder. Kanserojen ve nörotoksiktir. Bazı yapıştırıcılarda kullanılmaktadır.
Pyrethrins (Piretrin): Pyrethrum adlı bitkinin kurutulmuş çiçeklerinden elde edilen bir madde (Hastalık taşıyan böcekleri öldürücü olarak kullanılır). Hafif derecede Alerjen ve nörotoksiktir. Ev hayvanları pire-kontrol ürünlerinde olduğu gibi ev ve bahçe pestisitlerinde de nispeten güvenli olarak kullanılmaktadır.

Q

Quaternary ammomium compounds (Dörtlü Amonyum Bileşiği): Göz ve cildi tahriş eder. Bazı genel amaçlı temizleyiciler ve çamaşır yumuşatıcılarında kullanılmaktadır.
Quaternary Dicco (Kuaterniyum Dikko): Düşük derecede yangın ve tehlikelidir. Göz ve cildi orta ila ciddi derecede tahriş eder; bazı durumlarda ciltte yanmalara ve göz korneasında tahribata neden olabilir. Bazı araba iç ve dış temizleyicileri ürünlerinde kullanılmaktadır.
Quaternium 15 (Kuaterniyum 15): Göz ve cildi tahriş eder. Alerjendir. Formaldehit salabilir. Bazı otomatik ve elle bulaşık yıkama ürünlerinde kullanılmaktadır.

R

Resmethrin (Resmetrin): Yüz, göz kapakları, dudaklar, ağız ve boğaz dokularının aniden şişmesine neden olabilir, saman nezlesine benzeyen belirtiler de gösterebilir. Nörotoksiktir. Bazı ev hayvanları pire kontrol ürünlerinde kullanılmaktadır.
(Rotenon): Cildi tahriş eder. Kanserojen ve nörotoksiktir. Teratojeniktir. (Kusurlu organ veya doku oluşmasına se
bep olan, fetüste şekil bozukluğu yapan) Farelere enjekte olunduğunda Alzheimere neden olmuştur. Bazı ev hayvanları pire-kontrol ürünlerinde kullanılmaktadır. Tehlikeli maddeler sınıfına girer.

S

Sevin: Carbaryl (Karbaril): Göz ve deri tahrişi, alerjik, yüksek derecede nörotoksiktir. Soluma zorlugu, öksürük, salya ve balgam artışı belirtileri gösterir. Ev hayvanları pire ilaçlarında yo
gun olarak kullanılmaktadır.
Silicon dioxide (Silikondioksit): Göz ve cildi tahriş eder. Bazı otomobil ürünlerinde kullanılmaktadır.
Silicon emulsion (Silikon emülsiyonu): Çok az yangındır ve riskleri vardir. Bazı iç ve dış araba temizleyicileri ve koruyucularında kullanılmaktadır.

Sodium 2, 4-dichlorphenoxyacetare (2, 4-D): Tahriş edici. Hassaslaştırıcı Kanserojen. Nörotoksik. Teratojenik. Çim bakımı sırasında, yabancı otları imha etmek amacıyla herbisit olarak kullanılmaktadır.
Sodium bisulfate (Sodyum Bisülfat): Göz, cilt ve yendiğinde iç organlar için korosif olup tahribat yaratır. Astım ataklarına ne. den olabilir. Bazı tuvalet temizleyicileri ve deodorantlarda kullanılmaktadır.
Sodium dichloroisocyanurate dihydrate: Korosiftir. Göz, cilt ve solunum yolunu ciddi derecede tahriş eder. Burunda ve ağızda yanma, gözlerde yanma ve sulanmaya neden olan klor gazı oluşturabilir. Bazı klozet temizleyicileri ve deodorantlarda kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Sodium dithionate (Sodyum Ditiyonat):

Göz, cilt ve solunum yollarında tahrişlere sebep olur. Bazı leke çıkarıcılarda kullanılmaktadır.
Sodium dodecylbenzene sulfonate: Göz ve cildi tahriş eder. Bir cok çamaşır kir ve leke çıkarıcılarında kullanılmaktadır.
Sodium hydroxide (Sodyum Hidroksit: Sudkostik): Aşırı derecede korosiftir. Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş eder. Bazı lavabo açıcılar ve fırın temizleyicilerinde oldukça yoğun olduğundan göz, cilt ve iç organları yakabilir. Yutulduğunda ölümcül olabilir. Çeşitli ev temizleyicilerinde kullanılmaktadır. Endüstride bir çok kimyasal maddenin yapımında, yapay ipek, sabun, kâğıt, boya, deterjan endüstrisinde ve petrol rafinelerinde kullanılır.

Sodium hypochloride (Sodyum Hipoklorit: Çamaşır suyu): Korosif. Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş eder. Hassaslaştırıcı, yutuldugunda ölümcül olabilir. Özellikle kalp rahatsızlıgı olanlar ve astımlılar için tehlikelidir. Çeşitli ev temizleyicilerinde kullanılmaktadır.
Sodium metasilicate (Sodyum-Metasilikat): Korosiftir. Göz, cilt ve solunum yolllanında ciddi derecede tahrişe sebep olur. Tozunun solunması boğaz ve akcigerde önemli tahribata neden olabilir. Bazı araba yolu (driveway) ve garaj zeminini temizleyen maddelerde kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Sodium ortho-phenylphenol (Sodyum Ortofenil-fenol):

Göz ve cildi tahriş eder. Kanserojendir. Bazı banyo temizleyicilerinde kullanılmaktadır.
Sodium silicate (Sodyum silikat): Korosif olabilir. Gözde yanma, ciltte doku bozulmasına ve yutuldugunda ağızda, boğazda ve midede yanmalara neden olabilir. Bazı bulaşık makinası deterjanlarında ve araba iç ve dış temizleyicileri ve koruyucularında kullanılmaktadır.
Sodium sulfate (Sodyum Sülfat): Korosiſtir. Göz, cilt ve solunum yolunu ciddi derecede tahriş eder. Astım ataklarına neden olabilir. Bazı tuvalet temizleyicileri ve deodorantlarında kullanılmaktadır.

Solvent orange 3 dye / solvent red 49 dye (Çözücü Oranj 3 Boya/Çözücü Kırmızı 49 Boya): Kanserojendir. Bazı ayakkabı cilalarında kullanılmaktadır.
Solventler (Çözücüler): Göz, cilt ve solunum yollarında tahrişe sebep olurlar. Norotoksiktirler. Bazı boya çıkarıcı ve sökücülerinde kullanılmaktadır.
Stoddard solvent: Yangın tehlikesi yaratabilir. Göz ve mukoza zarını tahriş eder. Nörotoksiktir. Bazı oto, yer vernigi ve ayakkabı ürünlerinde kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Styren (Stiren):

Taş kömürü katranından elde edilir. Stiren grubu plastiklerde kullanılır. Merkezi sinir sistemi, solunum sistemi, akciğerler, göz ve cilt, fetus hasarlarına ve kansere neden olabilir.
Sulfur (Kükürt): Göz, cilt ve solunum yollarında tahriş ve mide bulantısı ile alerjik hassaslaşma yaratabilir. Özellikle organik bahçecilikde kullanılan ve en az-zehirli olan pestisitlerde sık sık kullanılmaktadır, hem insanlar hem de çevre için en güvenli ürünlerden bazıları kükürtlü ürünlerdir.

Surfactans (Yüzey Aktif Maddeler): Suda veya sulu bir çözeltide çözündügünde yüzey gerilimini etkileyen (çoğunlukla azaltan) kimyasal bileşikler olup, sabun yerine kullanılan sentetik maddelerdir. Gözü tahriş eder. Çeşitli ev temizlik ürünlerinde kullanılmaktadır.
Syntetic chemical (Sentetik Kimyasallar): Yapay olarak üretilen kimyasal maddeler. Bu maddeler doğada yok olmazlar.

T

Talc (Talk): Magnezyum Silikat tozudur. Solunduğunda kanserojendir. Bazı ev ve bahçe pestisitlerinde kullanılmaktadır. Anti-asitlere (mide ekşiliğini gideren maddeler) kadar çok çeşitli tüketici ürününde bulunmaktadır. Ancak, en yaygın olarak kullanılan ve ciddi sağlık riski oluşturan ürünler vücut pudralarıdır.
Talk, bebe pudrası, toz ilaçlar, parfümlü pudralar ve parfümlü vücut pudralarının ana maddesidir.
Teratogenic (Teratojenik): Kusurlu organ veya doku oluşmasına sebep olur, fetüste şekil bozukluğu yaratır.
Tetrachloroethylene (Perchloroethylene: Tetrakloretilen): Göz, cilt ve solunum yolunu tahriş eder. Kanserojen. Nörotoksik. Bazı leke çıkarıcılarda kullanılmaktadır.

Tetrahydrofuran (Tetrahidrofuran): Göz ve mukoza zarını tahriş eder. Nörotoksiktir. Karaciğer ve böbreklerde yaralanmalara neden olabilir. Bazı yapıştırıcı ürünlerinde kullanılmaktadır.
Tetramethrin (Tetrametrin): Göz ve cildi tahriş eder. Yüz, göz kapakları, dudaklar, ağız ve boğaz dokularının aniden şişmesine neden olabildiği gibi saman nezlesine benzeyen belirtiler de gösterebilir. Nörotoksiktir. Bazı ev hayvanları ile pire-kontrol ürünlerinde kullanılmaktadır.
Tetrasodium EDTA: Gözü tahriş eder. Bazı banyo temizleyicilerinde kullanılmaktadır.
Titanium dioxide (Titanyum-dioksit): Kanserojen olduğuna dair sInırlı sayıda kanıt vardır. Toz halinde (titanyum dioksit içeren boyalar zımparalandığında veya kazındığında) tehlikelidir, sıvı halde değildir. Bazı boyalarda ve ayakkabı cilalarında kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Toluene (Toluen):

Göz ve cildi tahriş eder. Kalp hassaslaşmasına neden olabilir. Nörotoksiktir. Ürogenital sistemi etkiler. Bazı leke çıkarıcılar ve sanat ürünlerinde kullanılmaktadır.
Trans- fat (Trans Yaglar); Yağda kızartılmış ve pasta, kurabiye gibi tatlı yiyeceklerde bulunan hidrojene edilmiş yaglar.
Tri (dimethylaminomethyl) phenol: Göz ve cildi tahris eder. Cildin hassaslaşmasına neden olabilir. Bazı yapıştırıcılarda kullanılmaktadır.

Trichlorethylene (Trikloretilen: TCE): Kafeinsiz kahvenin üretiminde kafeini almak için, kuru temizlemede leke çıkartıcı olarak, böcek ilacı, boya, vernik üretiminde kullanılan çözücü maddedir. Şiddetli nörotoksiktir, solunum sistemi, kalp, karaciğer böbrek ve ciltte önemli atakları olabilir. Mutasyona yatkın kanser oluşturabilir.
Triethanolamine (TEA) (Tri-etanolamin): Göz ve cildi tahriş eder. Nitritlerle reaksiyona girerek kanserojenik nitrosaminleri oluşturabilirler. Nitrosaminlerin deriye süratle nüfuz ettigi ıspatlanmıştır. Bazı genel amaçlı sıvı temizlik Ürünlerinde, metal cilalarnda, leke çıkarıcılarında ve diger ev temizlik ürünlerin de kullanılmaktadır.

Tehlikeli Maddeler, Trihalomethan: THM (Trihalometan):

Klor ve kloraminler sudaki bazı organik maddelerle etkileşerek Trihalometani oluşumuna neden olurlar. Suda bulunabilen bir çok trihalometan arasında miktar olarak en çok bulunan kloroformdur. Yapılan araştırmalar yüksek dozda trihalometanlara maruz kalan hayvanlarda kanser oluşabileceğini göstermiştir.
Trisodium nitrilotriacetate (Trisodyum-nitriloasetat): Kanserojendir. Bazı banyo temizlik ürünlerinde kullanılmaktadır.

Turpentine (Terebentin): Kolay yanıcı bir maddedir. Gözleri tahriş eder. Alerjik hassaslaşmaya neden olabilir. Nörotoksiktir. Böbreklerin tahrişe neden olabilir. Bazı mobilya cilaları, araba, sanat ve ayakkabı ürünlerinde kullanılmaktadır.
Toluen: Uçucu maddelerin kalp-damar sistemi üzerinde ölümcül ritm bozuklukları yaptığı bilinmektedir. Özellikle toluenin endüstriel alanda, yüksek dozlarda kullanılmasının kronik ensefalopati ve epileptik nöbetlere sebep olduğu bildirilmiştir.

U

Urea (Üre): Cildi tahriş eder. Alerjendir. Bazı çamaşır kir ve leke çIkarıcılarında kullanılmaktadır.

V

Vinyl chlorid (Vinil klorit): Plastik, kauçuk, kağıt, cam, otomotiv parçalan, elektrik kabloları, boru, endüstriyel ve ev ekipmanlarI, tıbbi cihazlar, yiyecek paketleri, inşaat sektörü vs. gibi çok geniş alanda ve çeşitli amaçlarla kullanılan bir kimyasaldır. Karaciger ve beyin kanseri, akciger ve lenf dokularında hasarlara sebep olabilecegi ifade olunmaktadır.

VM&P naphta: Gözlerde ve ciltte tahrişe neden olur. Nörotoksiktir. Bazı mobilya cilalarında kullanılmaktadır.
VOC : Volatile Organic Compounds (Uçucu Organik Maddeler): Normal atmosfer basıncı ve sıcaklıkta buharlaşan organik kimyasal maddelerdir. Evde kullanılan temizlik malzemeleri, boyalar, laklar, uçucu organik solvent içerirler. İlaveten dezenfekte ediciler, kozmetikler, ahşap koruyucular, hava kokuları, kuru temizlemeden gelen eşyalar, aerosol spreyler, yakıtlar, yağ cıkartıcılarda bulunurlar. Ayrıca hobi malzemeleri gibi sıklıkla beraber olduğumuz ürünlerde buharlaşarak organik kimyasal maddeleri çevreye yayarlar.

X

Xenoestrogen (Kseno estrogen): Suni olarak üretilen kadın hormonu.