Teknolojinin Yararları Nelerdir? Yoksulluk Bitecek mi?
Teknolojinin Yararları Nelerdir? Yoksulluk Bitecek mi | Gelişim jargonunu “gelişim için bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanmak” diyor ve kaynakları sınırsız olduğunu belirtiyor uzmanlar. Afrika’daki sınıflarda kullanılmadan duran bilgisayarları hepimiz duymuşuzdur; son zamanlarda yazdığı bir blogda joker adlı kullanıcı, ineklerin akıllı tasmalarını hedef alıyor.
Teknolojinin Yararları Nelerdir? Yoksulluk Bitecek mi?
Çalıştığım organizasyon BRAC genellikle radikal olarak düşük teknolojili çözümlerle ölçeklendirilmesiyle meşhurdur. Hastalıkları teşhis eden mobil uygulamalardan çok, tanesi 50 cent’ten daha az olan üreme kitlerini ölçeklendirmeye daha yatkınız. Her öğrencinin internete erişmesinde ısrarcı olmaktan çok kiralık alanlarda hatta teknelerde çocukların yerde oturup daha yaratıcı düşünebileceği tek odalı okullar açmaya daha yatkınız.
Ne var ki ben konu teknoloji olunca pek hayır diyen biri değilim. Abundance: The Future is Better Than You Think’te yazan Peter Diamonds ve Steven Kotler’a, teknolojinin azalan maliyetinin yüksek üretime yol açmasının bizi bolluk dünyasına yönlendirmesi fikrine katılıyorum.
İşin Kurnazlığı
Buradaki kurnazlık herkesin ortaya çıkan bolluğu paylaşmasını veya en azından paylaşma şansını sağlamakta.
Bunu yapabilmek için teknolojinin kullanıcılarının hayatlarına uygun ve alakalı olması şarttır. Ürün inovasyonlarının çoğunun zenginlere yönelik olduğu bir dünyada bunu yapmak söylemekten daha zor.
BRAC’ın, bKash (bikash Bengali dilince “büyüme” anlamına geliyor) ile birlikte mobil bankacılığa tam gaz ilerlediği Bangladeş’ten ders almamız gerekiyor. Bu da şimdi ülkedeki en büyük mobil bankacılık sağlayıcısıdır. BRAC Bank (BRAC’a ait olan ticari banka) bu hizmeti 2011 Kasım’ında beş dalda pilot olarak uygulamaya başladı. Şubeleşmiş ofislerde kişisel olarak etkileşime geçmek yerine küçük girişim borçlanıcılarından -makbuzu yazılı mesajla gönderecek olan- yerel ajanslar üzerinden yeniden ödeme yapmasını istiyor.
Teknolojinin Yararları Nelerdir? Daha fazla özgür zaman!
Yoğun çalışan ailelere zaman kazandırmak için tasarlanmasına rağmen borçlanıcıların banka cüzdanlarından bir SMS onaylaması karşılığında vazgeçmelerini istemeleri aileleri son derece rahatsız etti. BRAC’ın mikrofinans programını yöneten Shameran Abed olanları anlatıyor: “İlk bir kaç ayda borçlanıcılarımızın çoğu parayı mobil telefonlarından gönderiyor ve sonrasında büroya gelip muhasebeciye paranın gelip gelmediğini soruyordu.”
Buna gülebilirsiniz ancak durumu Bangladeşli bir küçük çiftlik sahibinin bakış açısından düşünün. “Çoğu insanın inkar edilemez olan tek şeyin üzerinde imza olan kağıt bir belge olduğunu düşündüğü bir ülkede, borçlanıcılarımızdan bize sonuna dek inanmalarını istiyoruz. Bazıları bize, eğer bir anlaşmazlık olursa ve mahkemeye gidersek hiçbir yetkili veya hakim bir SMS onayı görmek istemez dedi. Kanıt görmek, yani bir hesap cüzdanı isterler” diyor Abed.
Ucuz gıda ve teknoloji
BKash artık 30 bin müşteri temsilcisi ve 2,2 milyon kullanıcı ile oldukça yaygınlaşmış durumda. Aldığımız dikkatli önlemler konusunda kendimize güveniyoruz ve daha da önemlisi müşteriler de böyle düşünüyor.
Peki ya müşterilerin size güvenmesini isterseniz ve uçurum fazla geniş çıkarsa? Sonuçlar, bazen çözüm önerenlere göre daha fakir müşteriler için zararlı olabilir.
BRAC dersini halka ait tüp kuyular ve sulama pompaları konusunda 1990’larda riskli bir atılım yaptığında aldı. Bu olay Ian Smillie’nin Freedom From Want’ında yayınlanmıştı. Yer altındaki sular kimseye ait olmadığı için, arazi sahibi olmayan yoksullara kuyu açıp derin tüp kuyularını yönetmeleri ve suyu pirinç çiftçilerine satması için borç vermeyi düşündük. Onlar da yüksek verim aldıklarında kazanç sağlayacaklardı.
Teknolojinin Yararları Nelerdir? Mahsul verimliliği
Sonuçta, programın BRAC ve borçlanıcıların yetersiz kontrol sahibi olduğu birçok hareketli bölümleri vardı. Programın doruk noktasında, BRAC’ın toplam mikrofinans portföyünün yüzde 9’unu oluşturan borçlarla, 700 pompa 27 bin akrelik alanı içine aldı. 1993’ün sonlarında pompaların yarısı zararına çalışıyordu ve çoğu borç bakiyedeydi. Program 1996’da kapatıldı ve borç geri ödemelerinin yüzde 100’ünü iade etmesine rağmen BRAC’ın en büyük başarısızlıkları olarak tarihe geçti.
Gübrelerin ve mahsul verimlerinin detayları size sıkıcı geldiyse, bu da benim bakış açım. Zorluklar pek de kokteyl parti muhabbetlerine (veya yatırımcıları heyecanlandırmaya) benzemese de teknoloji inovasyon hareketinin pozitif enerjisine tutunmayı öğrenmemiz gerekir. Steve Jobs’un deyimiyle aç ve budala kalmaktır.
Yerel inovasyon
Bu açıdan sosyal girişimcilerin şunlara kulak asması gerekir:
Yerel inovasyona yatırım yapın. Yoksullar ve ötekileştirilenler okula gitmemiş olabilir ama bu onların eğitimsiz olduğu anlamına gelmez. Onlar genellikle Hintçede “basit inovasyon” anlamına gelen jugaad konusunda uzmandırlar. Parçalara ayrılmış, düşük teknolojili çözümler Ar-Ge merkezli yabancıların hayal ettiği her şeyden daha ileridir ve daha kolay ölçeklendirilir.
Sorunun insani boyutlarıyla boğuşun. İnsanları prensipte güçlendirmenin heyecanını değil pratiğin zorluklarını da anlayın. Bir grup arazi sahibi olmayan köylü için bir kuyuyu işletmenin ne anlama geldiğini bilmek için, insanlara yardım etme heyecanı yüzünden gözardı edilen iş günü güçlüklerini anlamak gerekir. Yeni inovasyonların belirsizliğinden kaynaklanan, elverişsiz mikrofinans hesap cüzdanlarını dijital parayla değiştirmek gibi streslere karşı hassas olmak gerekir.
Teknolojinin Yararları Nelerdir? Yoksulluktan kurtulmak
Kendinizi detaylara boğun. Eğer kendinizi bunalmış, sıkılmış veya detaylardan (örneğin gelişmiş pirinç çeşitlerinin finansal verimleri) dolayı dikkat dağınıklığına itilmiş hissederseniz bu doğru yolda olduğunuzun bir işaretidir ve bu jokerin iğnelemelerinden daha güvenlidir.
Milyarlarca insanın, yalnızca birkaç araçla yoksulluktan kurtulması ihtimali hoş bir düşüncedir ancak yardımcı da olmaz. Ne var ki kanıtlar, heyecanı gerçekliğe bağladığımız zaman gerçekliğin hareket ettiğini görürüz.
